วันที่ 29 ส. ค. 2558 เวลา 10:13 น. โดย... กาญจน์ อายุ คุณอาจเคยเดินผ่านชาวญัฮกุรโดยไม่รู้ตัว ญัฮกุร เป็นกลุ่มชนดั้งเดิมใน อ. เทพสถิต จ. ชัยภูมิ ไม่มีภาษาเขียนของตนเอง จึงนำภาษาไทยมาใช้เขียนแทนอย่าง ญัฮกุร อ่านว่า ญะ (ออกเสียง ฮ ขึ้นจมูก) กุ้น (กระดกลิ้น ร ส่งท้าย) การสืบทอดภาษาผ่านระบบมุขปาฐะ ทำให้ภาษาญัฮกุรเลือนหายไปตามเวลา รวมถึงวิถีชีวิตดั้งเดิม เช่น การแต่งกาย อาหาร ลักษณะบ้านเรือน ที่แทบไม่หลงเหลือ เพราะวัฒนธรรมสมัยใหม่กลืนกินไปเกือบหมดสิ้น การเดินทางไปชมดอกกระเจียวที่อุทยานแห่งชาติป่าหินงามครานี้ จึงกลายเป็นประเด็นรองเมื่อได้พบกับชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม หมู่บ้านญัฮกุร (มอญโบราณยุคทวารวดี) ที่แอบซ่อนอยู่ใน อ. เทพสถิต มาตั้งแต่รุ่นปู่ย่าตาทวด แต่ตอนนี้ชุมชนเปิดตัวแล้วโดยการสนับสนุนของกรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ. ) ร่วมกับสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดชัยภูมิ โดย สวธ. ให้งบประมาณ 1 ล้านบาท เพื่อทำกิจกรรมตามแผนพัฒนาชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม โดยในระยะแรกเริ่มที่การพัฒนาบุคลากร จากนั้นจะปรับปรุงภูมิทัศน์ทางวัฒนธรรม จัดทำป้ายบอกทาง ลานวัฒนธรรม และสุดท้ายจะตั้งกองทุนหมู่บ้านเพื่อให้ชุมชนอยู่ได้เองอย่างยั่งยืน อมรรัตน์ ลีเพ็ญ ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านเครือข่ายและชุมชน สวธ.
นายมงคล แยกจัตุรัส, อายุ 52 ปี (ชาวญัฮกุร). บ้านเลขที่ 568 ม. 11 บ้านไร่พัฒนา ต. สัมภาษณ์วันที่ 5 มกราคม 2556. นายยัง ยี่จัตุรัส, อายุ 65 ปี (ชาวญัฮกุร). บ้านเลขที่ 53 ม. สัมภาษณ์วันที่ 19 พศจิกายน 2555. นางเรียง ยี่จัตุรัส, อายุ 63 ปี (ชาวญัฮกุร). บ้านเลขที่ 237 ม. สัมภาษณ์วันที่ 19 พฤศจิกายน 2555. นายวรรณชัย มูลมณี, อายุ 56 ปี (ชาวไทยอีสานจากร้อยเอ็ด). สัมภาษณ์วันที่ 5 มกราคม 2556. นายศรี ประจิต, อายุ 77 ปี, (ชาวไทยอีสานจากนครราชสีมา) บ้านเลขที่ 272 ม. สัมภาษณ์วันที่ 10 พฤศจิกายน 2555. นายสวิทย์ วงษ์ศรี, อายุ 55 ปี (ชาวญัฮกุร). บ้านเลขที่ 98 ม. สัมภาษณ์วันที่ 18-20 พฤศจิกายน 2555, วันที่ 5-8 มกราคม 2556. นายสิทธิศักดิ์ ทองสะอาด, อายุ 50 ปี (ชาวกุย/ส่วย). ที่ทำการผู้ใหญ่บ้าน ม. บ้านไร่ อ. สัมภาษณ์วันที่ 5 มกราคม 2556. นายแสง ญาติรัก, อายุ 80 ปี (ชาวญัฮกุร). สัมภาษณ์วันที่ 19 พฤศจิกายน 2555. นายสุเคน ยามจัตุรัส, อายุ 48 ปี (ชาวมอญจากพม่า). บ้านเลขที่ 29 ม. สัมภาษณ์วันที่ 7 มกราคม 2556. นางหนิ่ม แยกจัตุรัส, อายุประมาณ 60 กว่าปี (ชาวญัฮกุร). สัมภาษณ์วันที่ 6 มกราคม 2556. นางหอม ญาติรัก, อายุ 70 กว่าปี (ชาวญัฮกุร).